Een vomitorium was niet een ruimte waar Romeinen braakten (2024)

De Romeinse bovenklasse hield van lekker en veel eten. Er zouden dan ook speciale ruimtes zijn, de zogenaamde vomitoria, waar de Romeinen hun eten uitspuwden om meer te kunnen eten. Hoewel sommige Romeinen inderdaad hun eten uitspuwden, waren hier geen ruimtes voor. Het misverstand is ontstaan uit een misinterpretatie van een Latijns woord.

De meeste welgestelde Romeinen hielden van rijkelijk eten en het houden van feestmalen. Het was een blijk van welvaart om een zo luxueus en uitgebreid mogelijk banket te organiseren. Hierbij lagen de mannen op hun zij op speciale ligbanken terwijl de vrouwen op stoelen moesten zitten. De Romeinse adel deed zich dan tegoed aan een diner van eieren, kaas, vis, olijven, brood en allerlei andere etenswaren. Tijdens het feestmaal stonden slaven te wachten om de gasten te bedienen en om nieuw eten aan te voeren. Vaak werden de gasten ook vermaakt met dans, muziek of poëzie.

Braken

In sommige gevallen braakten de Romeinen hun voedsel uit om ruimte te kunnen maken voor nóg meer voedsel. De Romeinse filosoof Seneca schreef: “wanneer we eten tijdens een banket, is er een slaaf om het kots van de vloer op te vegen”. Marcus Tullius Cicero schreef dat Gaius Julius Caesar tijdens een diner het gezelschap verliet om over te geven. Braken tijdens diners was dus vrij gewoonlijk voor de Romeinen. Er wordt echter nergens in de geschriften uit de oudheid vermeld dat hier een speciale ruimte voor was. Maar wat was het vomitorium dan?

Vomitorium

Naast lekker eten hielden de Romeinen van het zien van allerlei spektakels zoals wagenrennen en gladiatorengevechten. Voor dit doeleinde werden gebouwen als het Colosseum en het Circus Maximus gebouwd. In deze arena’s en theaters konden grote aantallen mensen naar schouwspellen kijken. Zo kon het Colosseum bijvoorbeeld ongeveer 50.000 toeschouwers huisvesten en het Circus Maximus zelfs 150.000. Om te zorgen dat deze mensen na het spektakel gemakkelijk het gebouw konden verlaten, bevatten de constructies de zogenaamde vomitoria, speciale uitgangen waardoor de bezoekers zo snel mogelijk bij hun zitplaatsen konden komen. Wetenschappers schatten dat het Colosseum dankzij de constructie van de vomitoria in 15 minuten gevuld kon worden.

Uitspuwen

Het Latijnse woord vomitorium is afgeleid van het woord vomere, dat ‘uitspuwen’ betekent. Deze betekenis hield in dat de uitgangen in arena’s en theaters de bezoekers als het ware uitspuwden. Sommige historici namen aanvankelijk echter aan dat een vomitorium een ruimte was waar Romeinen braakten, ook omdat voedsel uitbraken vrij gewoonlijk was onder de Romeinse bovenklasse. Het misverstand omtrent het vomitorium ontstond dus door een verkeerde opvatting van een woord.